Trả lời báo giới tại Phòng Bầu dục hôm 22/4, ông Trump nhận định 145% là "mức thuế rất cao" và sẽ không giữ nguyên ở con số hiện tại. Ông bày tỏ sự lạc quan rằng một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc có thể "giảm đáng kể" thuế này.
"Mức mới không ở gần con số này nữa, nhưng không về 0", ông khẳng định. Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh không cảm thấy cần thiết phải "cứng rắn" và "sẽ tử tế" với Trung Quốc.
Ông Trump cho rằng Trung Quốc phải đạt thỏa thuận nếu muốn làm ăn tại Mỹ. "Nếu họ không làm điều này, chúng tôi tự đặt ra thỏa thuận", ông nói.
Vị thế của Trung Quốc hiện tại đến đâu để có thể “cứng rắn” với Mỹ
Trung Quốc có vị thế mạnh để đối phó với cuộc chiến thương mại Trump 2.0, nhưng không phải không có tổn thương. Điểm mạnh của họ nằm ở nền kinh tế đa dạng, thị trường nội địa khổng lồ và năng lực sản xuất vượt trội, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu sang Mỹ. Thương chiến Mỹ - Trung: Bắc Kinh không chỉ dừng ở thế phòng thủ mà đang toan tính một nước cờ táo bạo: định hình và dẫn dắt một trật tự kinh tế toàn cầu mới, giảm phụ thuộc vào Mỹ và phương Tây
Trung Quốc đã chứng tỏ khả năng chịu đựng trước các đòn thuế quan của Trump 2.0 (145% với hàng Trung Quốc, 25% với thép, nhôm, ô tô, 10% với phần còn lại). Thị trường nội địa khổng lồ, năng lực sản xuất mạnh và sự kiểm soát chặt chẽ của chính phủ cho phép họ hấp thụ cú sốc tốt hơn Mỹ dự đoán. Nhưng Bắc Kinh không chỉ muốn "sống sót". Họ tận dụng cuộc chiến này như cơ hội để:
Đẩy mạnh tự lực công nghệ: 5 năm bị Mỹ siết công nghệ (như chip, phần mềm) đã thúc đẩy Trung Quốc đầu tư khổng lồ vào chất bán dẫn, AI và năng lượng tái tạo. Các công ty như Huawei tự phát triển chip và hệ điều hành, giảm lệ thuộc vào phương Tây. Nếu Mỹ tăng hạn chế, Trung Quốc có thể đã sẵn sàng hơn Trump nghĩ.
Mở rộng liên minh thương mại: Trung Quốc củng cố quan hệ với các nước ngoài quỹ đạo Mỹ qua RCEP, Sáng kiến Vành đai Con đường và hợp tác với BRICS. Họ đẩy mạnh xuất khẩu sang ASEAN, châu Phi, Mỹ Latinh, thậm chí châu Âu, bù đắp phần nào mất mát từ thị trường Mỹ. Ví dụ, thương mại với ASEAN đã vượt EU và Mỹ, cho thấy Bắc Kinh đang vẽ lại bản đồ kinh tế.
Kích cầu nội địa: Tập Cận Bình đang chuyển hướng, bơm tiền kích thích tiêu dùng trong nước – một "con rồng ngủ" bị kìm hãm bởi chính sách bảo thủ trước đây. Nếu thành công, nhu cầu nội địa sẽ thay thế phần lớn xuất khẩu sang Mỹ, giúp Trung Quốc tự chủ hơn.
Vũ khí tài chính và tài nguyên: Trung Quốc nắm giữ lượng lớn trái phiếu Mỹ và kiểm soát kim loại đất hiếm – đòn bẩy để trả đũa nếu cần. Họ cũng có thể điều chỉnh đồng nhân dân tệ để giảm áp lực thuế quan mà không gây rối loạn tài chính, như đã làm gần đây với mức trượt giá nhẹ.
Trung Quốc từ lâu đã chỉ trích thuế quan của Mỹ là "bắt nạt đơn phương". Lời lẽ mới nhất của họ có thể là lời tuyên truyền nhằm xoa dịu sự lo lắng tiềm tàng trong nước - và thể hiện sự tự tin với phần còn lại của thế giới.
Nhưng nó cũng nói lên những gì có thể là tính toán chiến lược của Bắc Kinh: rằng ông Trump không chỉ sử dụng thuế quan như một chiến thuật đàm phán và sự gián đoạn nghiêm trọng đối với thương mại toàn cầu có khả năng gây tổn hại cho Mỹ nhiều hơn là Trung Quốc.
Các chuyên gia đánh giá Trung Quốc hiện có vị thế tốt hơn nhiều để vượt qua cuộc chiến thương mại so với năm 2018. Họ đã mở rộng giao thương với các khu vực khác trên thế giới, giảm tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ từ khoảng 20% tổng kim ngạch xuống dưới 15%.
Các nhà sản xuất của Trung Quốc cũng mở nhà máy tại nhiều quốc gia, một phần để tận dụng mức thuế thấp hơn của Mỹ.
Trung Quốc còn xây dựng chuỗi cung ứng cho đất hiếm và các khoáng sản quan trọng khác, nâng cấp công nghệ sản xuất bằng trí tuệ nhân tạo (AI) và robot, đồng thời đầu tư mạnh tay cho năng lực công nghệ, trong đó có năng lực sản xuất chất bán dẫn.
"Trung Quốc cũng có những điểm yếu, nhưng trong một cuộc đối đầu toàn diện, những điểm yếu này hoàn toàn kiểm soát được. Mỹ sẽ không thể đẩy nền kinh tế Trung Quốc xuống vực thẳm", Scott Kennedy, cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, trụ sở tại Washington, nhận xét. "Mặc dù Washington không muốn thừa nhận, Trung Quốc có lý của mình khi nói rằng Mỹ không thể kìm hãm họ về kinh tế".
Nếu bạn muốn tôi phân tích thêm về thị trường chứng khoán hoặc về tình hình tài chính hiện tại, hãy để lại thông tin email bên dưới hoặc follow mình để không bỏ lỡ các bài viết tiếp theo!